Gwara poznańska – ciekawostki.

Historia powstania gwary poznańskiej sięga już osiemnastego wieku. Wówczas w trakcie zaboru pruskiego próbowano zgermanizować mowę poznaniaków i Wielkopolan. Język niemiecki był obecny w najważniejszych urzędach, w szkołach i instytucjach. W tysiąc osiemset osiemdziesiątym siódmym roku doprowadzono do całkowitego usunięcia języka Polskiego z programu nauczania w szkołach (zarówno w Wielkim Księstwie Poznańskim jak i szkołach ludowych Prus Zachodnich). Gdy po zakończeniu drugiej wojny światowej do Poznania przybyło wielu obywateli głównie z wielkopolskich miasteczek i wsi mowa przyjezdnych wraz z obecnymi tam ludźmi wymieszała się. Tak powstała gwara Poznańska, która do dziś obecna jest w mowie współczesnych mieszkańców tego miasta. Jadąc do Poznania turyści nie mają problemów ze zrozumieniem rodzimych mieszkańców tego miasta, jednak różnice w niektórych zwrotach często prowadzą do zabawnych zdarzeń. Gdy poznaniaka zapytamy „o której odjedzie pociąg”, może on być lekko zdziwiony, gdyż w jego gwarze pociąg to „bana”. Jeśli coś zrobimy dobrze, właściwie poprawnie, to zrobimy to rychtyk. Tego typu naleciałości z języka niemieckiego bawią, cieszą i fascynują przyjezdnych turystów, zarówno dzieci i dorosłych.

Gdzie w Poznaniu można posłuchać gwary?

Pojedyncze słowa gwary wplecione w tradycyjny język Polski można usłyszeć rozmawiając niemal z każdym rodzimym Poznaniakiem. Jeśli chcemy posłuchać całych zdań wypowiadanych w gwarze, to musimy poszukać wśród starszych mieszkańców tego miasta lub odnaleźć atrakcje z elementami gwary przygotowane dla turystów.
W Poznaniu powstało kilka niezwykłych atrakcji umożliwiających posłuchanie typowej gwary poznańskiej. Warto posłuchać jej, przy okazji ucząc się o historii tego pięknego, interesującego miasta. Przykładowo w Blubry – Poznańskie legendy w 6D, możemy wysłuchać niezwykłe legendy w gwarze poznańskiej. Wszystko to odbywa się w niezwykle interesującym dla dzieci otoczeniu. Mnóstwo trójwymiarowych obrazów, multimedialne ekrany, efekty specjalne: wiatr, mgła, lasery, a także ruchome postacie, które są jednocześnie bohaterami opowiadanych legend, to tylko nieliczna atrakcje, jakie możemy tam spotkać. Także jeśli chcemy poznać gwarę poznańską w przyjemnej dla dzieci scenerii, to tylko w Blubry.

Ciekawostki o Poznańskiej gwarze

Nie wielu ludzi zdaje sobie sprawę, że gwara poznańska często jest zapożyczana do piosenek rapowych. Stosowanie jej ułatwia tworzenie rymów oraz wzmacnia przekaz. Wielu poznańskich raperów w swych utworach używa na przykład słowo „tej”, to rodzaj przecinka, przerywnika trudny do przetłumaczenia na język Polski (można go traktować jako połączenie słów ej i ty), ale w utworach raperskich stosowany chętnie. Inne słowo „wuchta”, które można przetłumaczyć jako – nadmiar. Również znane z niektórych piosenek poznańskich raperów.

Kolejną ciekawostką jest fakt, że gwara Poznańska zamiera. Często zdarza się, że młodzi ludzie w Poznaniu nie mają pojęcia, co oznaczają poszczególne słowa gwary. Zapytani czasem odpowiadają, że gdzieś już słyszeli dany zwrot, jednak nie potrafią sobie przypomnieć, co on dokładnie oznacza.

Niektóre słowa z gwary poznańskiej są bardzo popularne i ich stosowanie rozprzestrzeniło się na inne regiony Polski. Na przykład słowo „pyry” (ziemniaki), każdy zna i stosowane jest w wielu regionach Polski.

Niektóre słowa słowa gwary są niezwykle zabawne. Przykładowo pierduśnica kojarzy nam się nieodłącznie z wydzielaniem gazów (prukaniem), jednak oznacza plotkarę. Szkieł, to policjant, a bździągwa, to marudna dziewczyna. Łamagę w Poznaniu nazywają gilejzą, a miągwa, to beksa.

W Poznaniu można zakupić zabawne gadżety z najśmieszniejszymi słowami. Któż nie chciał by kupić kubka z napisem pierduśnica?

Jeden z poznańskich browarów sprzedaje piwo z etykietami, na których nadrukowane są wizerunki osób i ich zabawne określenia w gwarze. Dostępna jest wersja z napisem: „Pierduśnica”, „Rojber”, czy też „Szczun”.

Czym jest gwara dla Poznaniaków

Gwara dla Poznaniaków mimo iż upamiętnia trudne historycznie czasy dla Polaków jest dziedzictwem kulturowym. Charakteryzuje ten region Polski, opisuje i określa. Wielu Poznaniaków jest dumna ze swojej gwary, czy chociażby drobnych naleciałości jakie im z gwary pozostały. Dla turystów jest to ciekawostka i sposób na zgłębienie kultury tego regionu. Tempr głosu poznaniaków, charakterystyczny akcent i wymowa plus oczywiście ciekawe słowa tworzą ciekawy mariaż. Poznaniacy znający gwarę często są zadowoleni, że mówiąc na przykład: „Zapal ćmika na sztynderze” rozumieją się, a nikt w około nie potrafi odszyfrować tych dziwnych słów. Dzięki gwarze Poznaniak zawsze rozpozna innego Poznaniaka, nawet na wakacjach za granicą. Specyficzna mowa, wspaniałe potrawy, uprzejmość, gościnność i zaradność od lat określają rodzimych Poznaniaków i zachęcają turystów do odkrycia osobiście historii Poznania i mieszkających tu niezwykłych ludzi.